Wanneer leren niet vanzelf gaat


Sommige bergen zijn het waard om te beklimmen.

Als een berg zag ik tegen deze beklimming op. We waren in Thailand en het magisch beloofde uitzicht lag “maar” 600 meter hoog. Het was boven de 35 graden en de trap was steiler dan gehoopt maar de gedachte van het prachtige uitzicht zorgde ervoor dat ik door worstelde. Daar waar de kinderen letterlijk rennend de trap opgingen en "waar blijf je nou mama" riepen, moest ik de motivatie uit mijn tenen halen.


Onderweg bedacht ik me dat het op school vaak precies andersom is. Leerkrachten rennen de leerstof fluitend door, de meeste kinderen houden het tempo best bij maar diegene die doorworstelen en uitgeput boven komen, die hebben het nakijken omdat de rest alweer onderweg naar beneden is. Hoe frustrerend is dat!


Wanneer leren niet vanzelf gaat, levert het frustratie op. Als iets lastig is, wordt het steeds moeilijker om jezelf ervoor in te zetten. Schoolse vaardigheden niet onder de knie hebben kan zoveel verschillende oorzaken hebben. Vaak ligt het niet aan “slimheid” of motivatie maar aan een lichamelijke- of psychomotorische oorzaak of een andere manier voor leren.


Frustratie, niet alleen voor de leerling zelf maar ook voor alle mensen eromheen. ‘Ze is niet heus gek’, ‘het zit er wel in, maar het komt er niet uit’, “als hij het zelf leuk vindt, lukt het wel” of ‘Zij ziet alle vogels vliegen maar opletten lukt niet’ zijn veel gehoorde zinnen. Allemaal waar én toch ook niet waar. Dat iemand niet naar de juf kijkt, wil niet zeggen dat hij niet oplet. Als de manier van leerstof aanbieden niet passend is, wil het niet zeggen dat het kind helemaal niet kan leren; het moet alleen anders. Wanneer leren niet vanzelf gaat, is school een stuk minder leuk en zal een kind minder inzet of minder zichzelf laten zien.  Dat is jammer en dat merken de mensen thuis maar ook bijvoorbeeld op het sportveld ook. Sociaal emotioneel kan een kind zich onzeker gaan voelen, kan verdrietig of boos worden en dat is niet nodig.


Sommige kinderen leren niet door taal te gebruiken, die hebben beeld of geluid nodig om te leren. Die willen bewegen of juist het resultaat eerst zien en dan weten hoe ze ergens moeten komen. De meeste scholen geven klassikaal- en taal gestuurd les. De docent geeft de instructie al pratende, schrijft nog wat op het bord. Kinderen moeten luisteren en dingen opschrijven; allemaal taal. Dan heb je 90% van de klas prima mee maar 10%, die zag een vogel.


Wanneer leren niet vanzelf gaat kan het aan zoveel factoren liggen. Het kan aan de leermethode liggen die niet aansluit bij het kind, het kan aan het richten en scherpstellen van de ogen liggen, niet – of onvolledig geïntrigeerde reflexen, een dominantie die overheerst en leren in de weg zit of noem maar op; een hoop én voor iedereen persoonlijk. Gelukkig wel allemaal dingen waar je wat aan kan doen zodat leren makkelijker gaat.


Wat ik doe is samen met de kinderen kijken naar wat ze lastig vinden en waar hun leervoorkeuren liggen. De meeste kinderen kan ik verder op weg helpen met behulp van Kernvisie Methode; het visualiseren van woordbeelden en eventuele obstakels. Ik leer de kinderen om in beelden denken en dat toe te passen bij het leren. Bij een aantal kinderen zet ik wat meer hulpmiddelen in zoals een Visual screening: kijken naar de oog-samenwerking en het scherpstellen van de ogen. Wat ook een belemmering voor leren kan zijn, is bijvoorbeeld een nog niet volledig geïntegreerd reflex of reflexen. Andere bekijk ik op dominantievoorkeur en of er daar wat in de weg zit. En zo kijk in mijn instrumenten kast wat ik kan toevoegen aan het ontwikkelproces van het kind. Bij elk kind opnieuw kijken wat er nodig is, waar de belemmeringen zitten.


We gaan samen de weg naar succes onderzoeken en kijken per keer wat er nodig is. En de berg die school heet? Ik geef de instrumenten om succesvol naar de top te klimmen.

door Nemo Kennislink 30 mei 2024
Gaan we slechter zien van veel naar een scherm kijken?
door Ciska 28 november 2023
Tranen Tranen van geluk, verdriet, boosheid, frustratie of van het lachen. We kennen het allemaal, de ene persoon wat meer dan de ander. Ik ben “emotioneel incontinent” zoals ik mijzelf wel gekscherend noem en er is eigenlijk niks aan gelogen. Niet alleen het bovengenoemde of bij een film als Bambi en Dumbo maar bij een intense omhelzing of de tranen van een ander, worden mijn ogen ook nat. Vandaag is weer zo een dag. Onze oppermoeder zoals we onze oma liefkozend noemde, zou vandaag jarig zijn. Oppermoeder als eretitel na het overlijden van onze moeders, de beide dochters van oma. Net als dat ik elkaar mijn moeders verjaardag, vier ik oma’s verjaardag ook. Met taart, een lach, een herinnering en met ook de nodige tranen. Omdat de liefde groot was, is het verdriet ook groot. Hoe groot haar eigen verdriet ook was door het verlies van twee echtgenoten en haar beide kinderen, voor kinderen was oma er altijd en maakte ze tijd. Niet alleen de kleinkinderen of de achterkleinkinderen en zelf achterachterkleinkinderen maar de buurtkinderen of de kinderen van zwemles, oma was een oma voor iedereen. Tegenwoordig voel ik haar fysieke afwezigheid sterk maar tegelijk ook haar goedkeuring. Twee jaar geleden durfde ik de stap te zetten naar zelfstandigheid en doe ik wat oma ook graag deed: Ik ben met kinderen bezig. Ik luister naar ze, help ze en wordt heel blij van ze. Dankzij haar manier van naar kinderen kijken, ben ik gaan zien wat zij zag. En weet je wat ik steeds vaker zie? Kinderen zoals ik ook was als klein kind of misschien nog steeds wel ben. Ik zie kinderen die -net als ik- niet gewoon blij zijn maar super blij. Niet gewoon verdrietig maar intens verdrietig. Kinderen met grote emoties die niet altijd begrepen worden. “Stop maar met huilen, zo erg was het niet” hoorde ik vaak of zei ik zelf ook wel. Maar huilen heeft een functie, het lucht op, het ontlaad en het verlicht. Het is het ongemak van een ander wat in de weg zit, niet het verdriet van het kind. Dus ik zou graag tegen de kinderen (en volwassenen) willen zeggen: huil zo vaak en zo lang als nodig is; het helpt je! Maar ook: lacht, sta jezelf toe om enorm blij te zijn en geniet van alles waar je vrolijk van wordt. Vandaag zijn het tranen van gemis en morgen? Ik hoop blijdschap. 😉
door Mathilde Jansen 4 juli 2023
Bestaat er zo iets als een dyslectisch brein?
door Ciska Hagenaars 4 oktober 2022
40 Procent van de selfmade miljonairs is dyslectisch
door Ciska Hagenaars 20 september 2022
Komt je kind goed mee op school of zijn er toch wat zorgen?
door Ciska Hagenaars 20 september 2022
Dyslexie is geen aandoening, maar een evolutionaire kracht, zegt deze wetenschapper 
Share by: